IKONOWE INSPIRACJE

ZAPRASZAMY

do czytania, do pisania, słowem do dzielenia się swoją twórczością.

Poniższy artykuł został napisany przez Katarzynę Ignaczak:

IKONA PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO  

na podstawie wykładu  Ojca  Aleksandra Jacyniaka SJ wygłoszonego 
na inauguracji roku dnia 3 października 2012

Zaczynamy nasz rok nauki i pracy właśnie od omawiania tej ikony, od Ikony Przemienienia Pańskiego, ponieważ  jest ona ważna dla każdego ikonopisa , ważne  jest  aby światło z Góry Tabor wstępowało na ikonopisa.

W kościele katolickim święto Przemienienia Pańskiego obchodzimy dwa razy : 6.08 i w Wielkim Poście ( ponieważ na horyzoncie pojawia się Golgota).  Prawosławni obchodzą to święto 19.08.

Oryginał ikony Teofana Greka możemy zobaczyć w Moskwie w Galerii Trietiakowskiej.

Ikona Przemienia Pańskiego Teofana Greka pochodzi z Xv w. imię  Teofan oznacza – objawiający Boga, a Grek dlatego, ze przybył  z Krety.

                                                           Chrystus w centrum

Eliasz( postać starsza)                                                            Mojżesz ( ma księgę lub zwój)

    Piotr                                                                 Jakub                               Jan

Ikona przedstwia:

1.      Misterium Chrystusa, Jego objawienie się jako Syna Człowieczego, jest to misterium Jego Chwały.

2.      Największy moment otoczenia Go Chwałą.

3.      Wskazuje na inną górę – górę krzyża.

4.      Zapowiedź Zmartwychwstania.

5.      Zaproszenie do świadczenia o mocy Taboru.

6.      Zaproszenie do trwania przy Bogu, przemiana w człowieka kontemplacyjnego.

7.      Wejście na górę jako duchowy wzrost człowieka ( stąd Wejście na Górę Karmel Jana od Krzyża)

8.      Ikona przedstawia dwa  światy: niebiański ( Chrystus, Eliasz i Mojżesz) oraz ziemski ( Piotr, Jakub i Jan)

9.      Chrystus na ikonie jest figurą centralną, Jego wzrok jest skierowany w naszą stronę, błogosławi ( układ palców prawej ręki) ciągle , bo Jego przyjście jest ciągłym błogosławieństwem. Otoczony jest światłem, bo jest Bogiem. „ A odzienie Jego zajaśniało”                 (fragment z Pisma). Krąg światła oznacza : bóstwo, chwałę, nieskończoność). Chrystus  staje się nowym słońcem. Bóstwo Jezusa ukazane jest w sposób osobowy, jest konkretnym człowiekiem będącym wsród nas.

10.   Promienie wokół Chrystusa tworzą dwa trójkąty: trójkąt skierowany do góry oznacza przebóstwienie natury ludzkiej, natomiast skierowany do dołu oznacza, ze Bóg przybliża się do ziemi.

11.   Ikona jest przedstawieniem trynitarnym: Bóg Ojciec : „ To jest mój syn umiłowany”, Chrystus, Duch Święty( obłok w kręgu światła osłaniający Jezusa).

12.   Dlaczego na ikonie pojawia się Eliasz i Mojżesz, i dlaczego skłaniają się do Chrystusa? Eliasz przedstawia starotestamentalne proroctwa, a Mojżesz starotestamentalne prawo – jako ekspresja bożej miłości, jaką Bóg obdarza  człowieka. Ich  skłon oznacza że Jezus jest apogeum całego objawienia.

13.   W dolnej części  ikony widzimy apostołów : Piotra, Jana i Jakuba. Jezus  przmieniając się w ich obecności przygotowuje  do swojej męki.

14.   Postawa apostołów : - jeżeli człowiek spotyka się z Bożym światłem, to ono go oślepia. Różnią się postawami. Piotr jest przerażony i  zachwycony, mówi : postawmy tu 3 namioty…. Chodzi o to, że Jezus przyprowadzając apostołów na górę, ale także nas, chce, abyśmy czegoś tu doświadczyli  i mocą tego doświadczenia żyli.

15.   Po lewej stronie przedstawienia zauważamy ( na ikonie  Teofana Greka) postacie wchodzące na górę Tabor – to Jezus prowadzi apostołów. Z prawej strony widzimy jak schodzą z góry- Jezus zawsze prowadzi.

16.   Eliasz – góra Karmel;  Chrystus- góra Tabor, Mojżesz – góra Synaj. Góry te w rzeczywistości są oddalone od siebie, ale na ikonie przekracza się czas, przestrzeń geograficzną, ikona nie jest ilustracją wydarzenia, ikona przestawia sens wydarzenia.

Modlitwa ikony ma 7  etapów:

Najpierw ważne jest , aby się wyciszyć…

1.      Wejść  z Jezusem na Górę Tabor, tak jak uczniowie. Zobaczyć, gdzie jestem teraz: od jakich problemów, pragnień, chce mnie odciągnąć Jezus. Poczujmy trud wspinaczki- wcale nie musi być lepiej.

2.      Spróbuj sycić się rozległością horyzontów , aż po wieczność! Z tej wysokości mała może się wydawać moja ziemia – moje problemy….. Mogę wtedy zobaczyć moje życie w odpowiednich kategoriach.  Chodzi o spojrzenie z horyzontu, gdy przygniata mnie jakiś problem, to warto skupić się na tym ,że pełnia życia( wiecznego)  zaczyna się dopiero po śmierci.

3.      Wsłuchaj  się w postawę Piotra : 3 namioty, a Jezus na to mówi, ze nie będziemy tu stawiać żadnego namiotu. Abyś tu czegoś doświadczył, i mógł mocą tego żyć.

4.      Trwać z Jezusem na modlitwie. Pominąć to wszystko, co dzieje się wokół. Prosić, aby przedstawił nas Ojcu.

5.      Chodzi o to, aby patrzeć na inne osoby i wchodzić z nimi w komunię, więź, aby rozmawiać z nimi

6.      Słuchać słów Jezusa i kontemplować  Go, zwłaszcza Jego twarz!!!!! Pozostawać z samym Jezusem. Sam na sam.

7.      Schodzić z Góry Tabor i kontemplować z Nim każdy dzień. Powracając do mojego świata mogę z goryczą zauważyć, że świat się nie zmienił. To nie świat ma się zmienić, ale ja. Jak mógłbym te problemy zagospodarować = rozwiązać, optymalnie z Jezusem. Czas kontemplacji może być czasem prośby, aby na mnie wstępowało światło ikony.

Katarzyna Ignaczak